ネットワーカーに贈るエスペラント語継続講座 第34課

第34課[1/4]:関係詞(2)

34−0.はじめに

☆第33課では、文と文を繋いで、精密な表現を作る関係詞<kiu>について学びました。<kiu>の先行詞(関係詞で始まる文が修飾する単語)は人でも物でもかまわないのでした。

☆この課では、残りの関係詞を勉強します。

☆この課は次の4つの部分に別れています。

第34課[1/4]:関係詞(2)
第34課[2/4]:関係詞(2)
第34課[3/4]:関係詞(2)
第34課[4/4]:関係詞(2)

34−1.関係詞 <kio, kia, kies>

☆関係詞<kio>は、<tio, c^io>や漠然前にある文全体を修飾し、関係詞<kia>は、前にある<tia>のついた名詞(先行詞)を修飾します。関係詞<kies>は、前にある名詞(先行詞)を所有の関係で修飾します。

[例文]−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−

(1) Tio,(←)kio plej gravas por nia vivo, estas amo.

  (Tio estas amo. Tio plej gravas por nia vivo.)

(2) C^io,(←)kion li rakontis, estas malvera.

  (C^io estas malvera. Li rakontis tion.)

(3) Li estas tia homo,(←)kian oni malofte trovas.

  (Li estas tia homo. Oni malofte trovas tian.)

(4) C^u vi vidas la monton,(←)kies supro brilas pro neg^o?

  (C^u vi vidas la monton?  G^ia supro brilas pro neg^o.)

(5) Li estas la pentristo,(←)kies verkojn mi havas.

  (Li estas la pentristo. Mi havas liajn verkojn.)

<単語>
tio(それ)amo(愛)plej(最も) grava(重要な) por〜(〜にとって)nia(私たちの) vivo(生活)mal-vera(嘘の)rakonti(物語る) tia(そんな)homo(人間)oni(人は) mal-ofte(めったに〜ない)trovi(見つける) c^u〜(〜ですか?)vidi(見る)monto(山) g^ia(それの)supro(上)brili(輝く) pro〜(〜のために<理由>)neg^o(雪)pentr-ist-o(画家) havi(持つ)verko(作品)
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−

☆関係詞<kio>で始まる節は、前にある<tio, io, c^io>や、漠然と文全体を修飾します。

tio      Tio plej gravas por nia vivo.
  もの     それは私達の生活にとって最も大事だ。

tio,(←) kio plej gravas por nia vivo
 私達の生活にとって最も大事な(→)もの(は)

(1) Tio, kio plej gravas por nia vivo, estas amo.

(1) 私達の人生で、もっとも大切なものは愛だ。

☆関係詞<kio>は文中の働きに応じて、<kion>のように対格語尾<-n>をとります。

c^io        Li rakontis tion.
 すべて       彼はそのことを語った。

c^io, (←)kion li rakontis
 彼が語った(→)すべて(は)

(2) C^io, kion li rakontis, estas malvera.

(2) 奴の言ったことは何もかも嘘っぱちだ

☆<kio><tio>が、ひとかたまりの漠然としたものを示す性質から、<kio>が複数語尾<-j>をとることはありません。

× tioj, kioj   tiojn, kiojn

☆関係詞で始まる節が修飾する名詞に、<tia, c^ia>などがついているときは、関係形容詞<kia>を用います。

○      tia homo       Oni malofte trovas tian (homon).
       そんな人       そんな人はめったに見つからない。

○       tia homo,(←)kian oni malofte trovas
       めったに見つからない(→)人

(3) Li estas tia homo, kian oni malofte trovas.

(3) 彼は、珍しい人物だ。

☆(4)の例では、<la monto>と<g^ia>がおなじです。<g^ia>(それの)が所有格なので、関係詞<kies>を用います。

○       la monton     G^ia supro brilas pro neg^o
         山を      その頂上は雪で輝いている。

○       la monton, (←)kies supro brilas pro neg^o
        頂上が雪で輝いている(→)山を

(4) C^u vi vidas la monton, kies supro brilas pro neg^o?

(4) 頂上が雪で輝いているあの山が見えますか。

☆<kies>は次に置かれる名詞と連動しません。名詞が<-oj><-on><-ojn>のいずれの形でも、つねに<kies>のままです。

○   la pentristo       Mi havas liajn verkojn.
      画家        私は彼の絵を持っている。

○   la pentristo, (←)kies verkojn mi havas
      私が(その)絵を持っている(→)画家

(5) Li estas la pentristo, kies verkojn mi havas.

○ kies suproj, kies supron, kies suprojn
× kiesj suproj, kiesn supron, kiesjn suprojn

(5) 彼は、私が(彼の描いた)作品を持っている画家だ。 (彼は画家で、私は彼の作品を持っています)

<問題91>********************************************************
 下線部がおなじだとして、2つの文を繋いでください。また、できた文を 日本語にして下さい。

1. Li c^iam fanfaronas pri tio.  Li plenumis tion en la kompanio.

2. S^i estas g^uste tia oficistino.  Mi bezonas tian (oficistinon).

3. C^u vi ne vidis la libron?  G^ia kovrilo estas blua.

<単語>
c^iam(いつも)fanfaroni(吹聴する)pri〜(〜について) tio(それ)plen-um-i(実現する)en〜(〜の中で) kompanio(会社)g^uste(まさに)tia(そのような) ofic-ist-in-o(事務員)bezoni(必要とする) ne〜(〜ない<打消>)vidi(見る)libro(本) g^ia(それの)kovr-il-o(表紙)blua(青い)

<問題92>********************************************************
 ふさわしい関係詞を選んで下さい。また、問題文を日本語にして下さい。

1. S^i havas onklinon, (kiu, kio, kia, kies) estas tre ric^a.

2. S^i havas onklinon, (kiu, kio, kia, kies) ric^aj^o ne estas kalkulebla.

3. Ili vivas en la domo, (kiu, kio, kia, kies) muro estas rug^a.

4. Ili vivas en la domo, (kiu, kio, kia, kies) havas rug^an muron.

5. S^i plenumis tion, (kiun, kion, kian, kies) s^i promesis.

6. S^i faris tian promeson, (kion, kian, kies) neniu en la mondo povas plenumi.

<単語>
havi(持つ)onkl-in-o(叔母)tre(とても) ric^a(金持ちの)kalkul-ebl-a(勘定できる) vivi(生活する)en〜(〜で)domo(家) muro(壁)rug^a(赤い)plen-um-i(はたす) tio(こと)promesi(約束する)fari〜(〜をする) tia(そんな)promeso(約束)neniu(誰も〜ない) en〜(〜で)mondo(世界)povi〜(〜できる) ********************************************************************

第34課[2/4]:関係詞(2)

34−2.前置詞+関係詞

☆<前置詞+関係詞>で、より複雑な内容を表現することができます。

[例文]−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−

(6) S^i estas la knabino,(←)al kiu mi donacis vortaron.

  (S^i estas la knabino. Mi donacis vortaron al s^i.)

(7) Ili estas la libroj,(←)per kiuj mi lernis Esperanton.

  (Ili estas la libroj. Mi lernis Esperanton per ili.)

(8) La knabinoj,(←)kun kiuj mi parolis, estas kantistinoj.

  (La knabinoj estas kantistinoj. Mi parolis kun ili.)

(9) La monto,(←)sur kies supro neg^o brilas, estas bela.

  (La monto estas bela. Neg^o brilas sur g^ia supro.)

<単語>
knab-in-o(少女)donaci(進呈する)vort-ar-o(辞書) al〜(〜に)libro(本)lerni(学ぶ) per〜(〜で<手段>)kant-ist-in-o(歌手)paroli(話す) kun〜(〜と)monto(山)bela(美しい) neg^o(雪)brili(輝く)sur〜(〜の上で) g^ia(それの)supro(頂上) −−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−

☆(6)の例では、<la knabino>と<s^i>がおなじです。<s^i>の前についている前置詞<al>が関係詞<kiu>の前につきます。

la knabino .  Mi donacis vortaron al s^i.
   少女     私は彼女に辞書をあげた。

(6) la knabino,(←)al kiu mi donacis vortaron
   私が辞書をあげた(→)少女

☆(8)の例では、<la knabinoj>と<ili>がおなじです。<ili>の前についている前置詞<kun>が関係詞<kiu>の前につきます。

la knabinoj        Mi parolis kun ili.
  少女たち         私は彼女らと話をした。

la knabinoj,(←)kun kiuj mi parolis
  私が話をした(→)少女たち

☆(9)の例では、<la monto>と<g^ia>がおなじです。<g^ia>の前についている前置詞<sur>が関係詞<kies>の前につきます。

La monto            Nego brilas sur g^ia supro.
   山              雪がその頂上に輝いている。

la monto, (←)sur kies supro neg^o brilas
  雪が頂上で輝いている(→)山

(6) 彼女は、私が辞書を進呈した少女だ。
(7) あれが、僕がエスペラントを学んだ本だ。
(8) 私が話をした少女たちは歌い手だ。
(9) てっぺんが雪で輝いているあの山はきれいだね。

<問題93>********************************************************
 下線部がおなじだとして、2つの文を繋いでください。また、できた文を日本語にして下さい。

1. La lernejo jam estas tre proksima.  Ni rapidas al g^i.

2. Mi skribis al li multajn leterojn.  Mi konfesis mian amon per ili.

3. Vi nepre ne balotu por la kandidato.  Vi ne povas konfidi al li.

4. Multaj esperantistoj portas insignon.  Kvinpinta stelo trovig^as sur g^i.

5. Li estas la kuracisto.  Mi instruis Esperanton al lia onklino.

<単語>
lern-ej-o(学校)jam(もう)tre(とても) proksima(近い)rapidi(急ぐ)al〜(〜へ) g^i(それ)skribi(書く)al〜(〜に) multa(たくさんの)letero(手紙)konfesi(打明ける) amo(愛)per〜(〜で<手段>)nepre ne〜(決して〜してはならない) baloti por〜(〜に賛成投票する)kandidato(立候補者) povi〜(〜できる)konfidi al〜(〜を信頼する)porti(つけている) insigno(バッチ)kvin-pinta(とがった所が5ヵ所ある)stelo(星) trov-ig^-i(ある)sur〜(〜の上に)kurac-ist-o(医者) instrui(教える)onkl-in-o(叔母) ********************************************************************

第34課[3/4]:関係詞(2)

34−3.関係詞 <kie, kiam, kiom, kiel>

☆関係詞<kie>は、前に置かれた場所をあらわす名詞を修飾し、関係詞<kiam>は、前にある時をあらわす名詞を修飾します。関係詞<kiom><kiel>は、それぞれ、<tiom...kiom><tiel...kiel>の形で用いられます。

[例文]−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−

(10) Mi ne povas legi libron en la c^ambro, (←)kie infanoj ludas.

  (Mi ne povas legi libron en la c^ambro. Infanoj ludas tie.)

(11) Rapidu al la parko,(←)kien amaso da homoj kuras.

  (Rapidu al la parko. Amaso da homoj kuras tien.)

(12) Ni devas labori por Esperanto g^is la tago, (←)kiam la mondo rekonos g^in kiel vivantan lingvon.

  (Ni devas labori por Esperanto g^is la tago. La mondo rekonos g^in kiel vivantan lingvon tiam.)

(13) Bonvolu viziti nin tiam,(←)kiam vi venos al Japanio.

(14) Prenu tiom,(←)kiom vi volas.

(15) Vi estas tiel bela(←)kiel rozo.

<単語>
povi〜(〜できる)legi(読む)libro(本) en〜(〜の中で)c^ambro(部屋)infano(子供) ludi(遊ぶ)tien(そこへ)rapidi(急ぐ) al〜(〜へ)parko(公園)amaso da〜(たくさんの〜) homo(人)kuri(走る)devi〜(〜ねばならぬ) labori(働く)por〜(〜のために)g^is〜(〜まで) tago(日)mondo(世界)re-koni(承認する) g^i(それ)kiel〜(〜として)viv-ant-a(生きている) lingvo(言語)bon-volu〜(どうぞ〜してください) viziti(訪れる)tiam(その時)veni(来る) Japan-i-o(日本)preni(取る)tiom(それだけ) voli(欲しい)tiel…kiel〜(〜のように…だ)bela(美しい) rozo(ばら)
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−

☆(10)の例では、<la c^ambro>と<tie>がおなじです。そこでこの場合 場所を表わす関係詞<kie>を用いて2つの文をつないでいます。

la c^ambro      Infanoj ludas tie.
   部屋        子供たちがそこで遊んでいる。

la c^ambro,(←)kie infanoj ludas
  子供たちが遊んでいる部屋

☆次の前置詞と組み合わせた関係詞<en kiu>でつないだ、同じ内容の文と比較して下さい。

la c^ambro      Infanoj ludas en g^i.
   部屋        子供たちがその中で遊んでいる。

la c^ambro, en kiu infanoj ludas
  子供たちが遊んでいる部屋

○ Ni ne povas legi libron en la c^ambro,(←)en kiu infanoj ludas.

☆(11)の例では、<la parko>と<tien>がおなじです。<tien>には動の方向を表わす対格語尾<-n>がついているので、<kien>で2つの文を繋ぎます。 ~

la parko      Amaso da homoj kuras tien.
   公園       たくさんの人々がそこへ向って走っている。

la parko,(←) kien amaso da homoj kuras
  たくさんの人が走って向っている(→)公園

☆(12)の例では、<la tago>と<tiam>がおなじです。そこでこの場合は時を表わす関係詞<kiam>を用いて2つの文をつないでいます。

la tago      La mondo rekonos g^in tiam.
  その日      世界がそれを認める。

la tago,(←)kiam la mondo rekonos g^in
  世界がそれを認める(→)日

☆<tie--kie><tiam--kiam><tiom--kiom><tiel--kiel>のように関詞を組にして関係詞のように働かせることができます。

○ tie, (←)kie infanoj ludas 子供が遊んでいるところ

○ tiam,(←)kiam vi venos al Japanio あなたが日本にくる時

○ tiom,(←)kiom vi volas あなたが欲しいだけ

○ tiel bela(←)kiel rozo ばらのように美しい

☆<tie--kie><tiam--kiam><tiom--kiom><tiel--kiel>の<tie, tiam, tiom, tiel>は、省略されることがあります。

(10)' Mi ne povas legi libron, kie infanoj ludas.

(13)' Bonvolu viziti nin, kiam vi venos al Japanio.

(14)' Prenu, kiom vi volas.

(15)' Vi estas bela kiel rozo.

(10) 子供たちが遊んでいる部屋では、読書はできない。
(11) 皆が走って行く公園に急ごう。
(12) 私達は、世界がエスペラントを生きた言葉と認めるまで働かなくてはならぬ。
(13) 日本に来る時には寄ってください。
(14) 好きなだけ取りなさい。
(15) 君はバラのように美しい。

☆ 関係詞のまとめ(2)

〈先行詞が tio や、漠然としたものの場合〉

○ tio, kion li rakontis   彼が話したこと(は)

○ tion, kion li rakontis   彼が話したことを

〈先行詞に tia がつく場合〉

tia homo, kian oni malofte trovas   珍しい人物(は)

tian homon, kian oni malofte trovas   珍しい人物を

〈所有格の関係詞〉

monto, kies supro brilas   頂上が輝いている山(は)

montoj, kies suproj brilas   頂上が輝いている山々(は)

montojn, kies suprojn vi vidas  君が山頂を見ている山々を

〈前置詞+関係詞〉

libro, per kiu mi lernis Esperanton 私がエスペラントを学んだ本

knabinoj, kun kiuj mi parolis 私が話した少女たち

〈場所・時・量・程度の関係詞〉

c^ambro, kie infanoj ludas 子供たちが遊ぶ部屋

tago, kiam la mondo rekonos Esperanton 世界がエスペラントを認める日

tiom, kiom vi volas あなたが欲しいだけ

tiel bela kiel rozo ばらのように美しい


目次へ戻る